Propozycje zmian w szkolnictwie muzycznym.

Przez cały czas toczą się dyskusje na temat zmian w szkolnictwie muzycznym.

Popieram tu propozycję Macieja Marciniaka1 który twierdzi, że nie kształcimy w najbardziej pożądanym przez rynek pracy kierunku. Proponuje więc właściwe rozpoznanie talentu i zdolności uczniów, a potem kształcenie ich w dwóch grupach. Grupa pierwsza to najbardziej predysponowani do roli solisty – dla nich należy opracować taki program, który rozwinie ich zdolności twórcze, umiejętności wykonawcze oraz osobowościowe. Drugą grupę uczniów należałoby kształcić w kierunku muzykowania zespołowego. Zdaniem Marciniaka uczeń czego innego uczy się w szkole, a czego innego oczekuje się od niego w pracy zawodowej. I tak np. kształcimy solistów, a nie przygotowujemy ich właściwie do pracy w zespole. Zaproponowany przez Marciniaka sposób kształcenia byłby zgodny z indywidualnymi zdolnościami uczniów i potrzebami środowiska.

Potrzebę zmian w sposobie kształcenia w polskim szkolnictwie muzycznym potwierdza Piotr Lachert.2 Przedstawia pomysł rozdzielenia nauczania wybitnie uzdolnionych – przyszłych wirtuozów od pozostałych uczniów. Postuluje, aby stworzyć inny sposób kształcenia dla tych grup uczniów.

Również Stanisław Olędzki.3 dokonuje pewnych podsumowań i ocen szkolnictwa muzycznego. Przedstawia szereg propozycji m. in.

  • Zwiększenie wymiaru godzin z głównego przedmiotu zawodowego – w stopniu analogicznym do przedmiotów specjalistycznych w programach profilowanych liceów ogólnokształcących – do 4 godzin w klasach I-V szkół stopnia średniego, a w klasach dyplomowych do 5 godzin.

  • Wprowadzenie w liceach muzycznych – jako przedmiotu obowiązkowego – „historii sztuki z elementami wychowania plastycznego”

  • Zintegrowanie przedmiotów „kształcenie słuchu” i „zasady muzyki” w klasach I i II PSM II st.

  • Powrócenie do dwóch jednostek lekcyjnych tygodniowo przeznaczonych na przedmiot „zespół kameralny”.

  • Zwiększenie do trzech godzin tygodniowo przedmiotu „kształcenie słuchu” w klasach dyplomowych.

  • Wprowadzenie nowego przedmiotu – „ergonomia zawodu muzyka”.

Moje przemyślenia i propozycje zmian w kształceniu muzycznym idą w kilku kierunkach.

  1. Zmiany w kształceniu muzycznym na pierwszym etapie kształcenia.

    dwóch uczniów na lekcji instrumentu w klasie pierwszej, (brak możliwości koncentracji uwagi dziecka przez tak długi czas, zmęczona ręka, utrzymanie 6 – latka 30 min w jednej pozycji jest niezgodne z psychologią). Duże korzyści również finansowe.

  2. Przesunięcie czasu podjęcia decyzji wyboru instrumentu , lub przynajmniej dać możliwość zmiany instrumentu np. po roku czasu.

  3. Przygotowanie nauczycieli kształcenia słuchu, rytmiki, instrumentu do pracy z małym dzieckiem – metody prowadzenia zajęć, umiejętności dziecka.

  4. Szeroko pojęta korelacja międzyprzedmiotowa – na pierwszym etapie kształcenia np. treści z nauczania zintegrowanego połączyć z rytmiką, kształceniem słuchu.

  5. W starszych klasach również korelacja międzyprzedmiotowa.

  6. Zróżnicować poziomy kształcenia. Tworzyć grupy umuzykalniające i o wybitnych zdolnościach muzycznych.

  7. Szkoły muzyczne – szkołami artystycznymi. Poszerzenie oferty szkoły o działania dydaktyczne i wychowawcze, np. z możliwością wykorzystania umiejętności dziecka w grze na instrumencie lub zajęciach ruchowych. Wspólczesna pedagogika muzyczna wymaga od nauczycieli przekazywania nie tylko wartości muzyczno – artystycznych, lecz również nakazuje kształtowanie pełnej osobowości człowieka.

  8. Umożliwienie uczniom gry na drugim instrumencie, ewentualnie zmiany instrumentu, przesunięcie terminu decyzji wyboru instrumentu.

  9. Większe wykorzystanie umiejętności dziecka. Umożliwienie gry w zespołach, wspólnego lub indywidualnego muzykowania.

  10. W początkowym okresie nauki gry na instrumencie perfekcjonizm wykonawczy powinien ustąpić miejsca fazie zainteresowania i rozbudzenia muzycznego.

Mam nadzieję, że wyniki przeprowadzonych przeze mnie badań zostaną w sposób praktyczny wykorzystane w szkołach, zainspirują do wprowadzenia zmian i przyczynią się do podniesienia jakości pracy szkół muzycznych.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

1 Marciniak M., „Niektóre aspekty nowoczesnej szkoły muzycznej” W: Kwartalnik Polskiej Sekcji ISME Warszawa 2000.

2 Lachert P. : O polskiej pianistyce: kilka pytań i odpowiedzi” W: Ruch Muzyczny nr 3/2001

3 Olędzki St. : „Szkoły muzyczne w przededniu reform”. W: Ruch Muzyczny nr 1/1999

Autor

Małgorzata Ostrowska

Doktor nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki, ekspert d.s oświaty, wykładowca uczelni wyższych na studiach podyplomowych i magisterskich, promotor prac magisterskich,autor programów studiów podyplomowych i kursów z organizacji i zarządzania oświatą, oraz pedagogiki, edukator, coach, z- ca dyrektora w Zespole Państwowych Szkół Muzycznych w Przemyślu

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *